campagne categorie: Verduurzamen organisaties

Door Evita Dupker

De ambitie van bol.com: klimaatneutraal winkelen in 2025. Dit betekent dat de directe voetafdruk van bol.com teruggebracht wordt tot 0 gram CO2 per pakket. Daarnaast wordt duurzaam winkelen makkelijk gemaakt door het aanbieden van duurzaam aanbod in elke productcategorie. Nogal een streven voor een platform met meer dan 11.000 schappen. Maar dat past volgens oud-OchtendMens en lead duurzaamheid & MVO (Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen) Jori Ebskamp juist bij de manier van werken van bol.com. “We willen onszelf grote doelen stellen, juist om onszelf uit te dagen grote stappen te zetten. We geloven in een duurzame toekomst. Met meer dan 13 miljoen klanten, 46.000 partners die via ons verkopen en 2.500 collega’s staan we middenin de samenleving en kunnen we daarin echt een verschil maken.”

De duurzaamheidsambitie van bol.com staat dus als een huis. Bol.com werkt – met behulp van OchtendMensen – vanuit de verschillende pijlers van het MVO-programma hard aan het waarmaken van deze ambitie.

_{Bron: https://pers.bol.com/nl/nieuws/mvo-update-bol-com-2020-co2-uitstoot-per-pakket-met-39-verlaagd/}

Verduurzaming van de logistiek: van intern naar de keten

Het grootste gedeelte van de voetafdruk van bol.com bestond voorheen uit het energieverbruik van haar gebouwen – kantoren, datacenters en distributiecentra –, de verpakkingen en de bezorging van producten. In de afgelopen jaren zijn al grote stappen gezet om de voetafdruk op deze thema’s naar beneden te brengen, en mét resultaat. Sinds 2020 draaien bijvoorbeeld alle gebouwen op 100 procent wind- en zonne-energie.

Daarnaast wordt de inpaktechniek doorlopend verbeterd. Dit leidt tot minder uitstoot aan verpakkingsmateriaal en tot efficiëntere busritjes voor logistieke partners zoals PostNL. Geavanceerde inpakmachines berekenen hoe artikelen zo efficiënt mogelijk ingepakt kunnen worden. En wanneer de originele verpakking van een artikel stevig genoeg is, wordt het artikel zonder doos verstuurd.  Ook worden er continu nieuwe afhaalpunten voor pakketjes geopend, waardoor minder busjes de woonwijken in hoeven en zo weer wat minder CO2 uitstoten.

De uitstoot per pakket is na de bovenstaande stappen in 2020 alvast met 39 procent gedaald ten opzichte van 2018. Jori: “Maar in de komende jaren kunnen we nog grote stappen zetten op de bezorging. Circa 24 procent van onze pakketten wordt nu te voet of per fiets bij onze klanten bezorgd. Daarnaast onderzoeken we samen met onze logistieke partners hoe we zo veel mogelijk voertuigen zo snel mogelijk elektrisch of op groen gas kunnen laten rijden. Omdat we op energie en verpakkingen hele grote stappen hebben gezet, zie ik dat als de belangrijkste focus voor de komende jaren in het reduceren van onze eigen voetafdruk.”

Verduurzaming van het assortiment: naar een bewuste keus voor elke klant

Ook wordt er binnen bol.com hard gewerkt om al eind 2022 in elk winkelschap een duurzaam alternatief aan te kunnen bieden. Op deze manier wordt de klant verleid tot het maken van een bewuste keus. Verkopers wordt actief gevraagd duurzame producten aan te bieden. De tussenstand: in 50 procent van de schappen is er nu al duurzaam aanbod te vinden.

Het onder de aandacht brengen van duurzame producten op het platform gebeurt  aan de hand van campagnes, een duurzaamheidsfilter en een duurzaamheidslabel gebaseerd op geverifieerde keurmerken die op de website terug te vinden zijn.

Vooruitkijken naar een circulair bedrijfsmodel

Maar houdt de rol van het platform dan op bij het aanbieden van duurzaam assortiment? Jori: “We laten nu zien dat er vraag is naar duurzamere producten en motiveren zo niet alleen klanten maar ook partners en andere organisaties om ermee aan de slag te gaan. Ik geloof persoonlijk dat de volgende stap is om toe te werken naar een meer circulair consumptiemodel. Als bol.com hebben we al jaren ervaring met bijvoorbeeld tweedehands producten, dus ik denk dat wij hier een grote bijdrage aan kunnen leveren.”

Zo’n circulair consumptiemodel vereist wel gedragsverandering. Reint Jan Renes, gedragswetenschapper en lector Psychologie voor een Duurzame Stad bij de Hogeschool van Amsterdam, gaf dit eveneens aan in zijn gesprek met Ingelou Sybrandij, Coördinator Duurzaamheid bij de politie, en OchtendMensen Isis Weekenborg en Eva Louwerenburg. Hij legt hier uit dat ‘de techniek wel klaar kan zijn voor verduurzaming, maar dat de maatschappij er óók klaar voor moet zijn’.

Dat klaarstomen van de techniek vergt veel innovatie. En dat moet vooral uit het bedrijfsleven komen, aldus Jori. “Daarom ben ik na mijn tijd bij OchtendMensen en TwynstraGudde bij een commercieel bedrijf als bol.com aan de slag gegaan. Ik geloof dat de oplossingen voor de maatschappelijke problemen van deze tijd bij bedrijven als bol.com vandaan gaan komen.”

Verduurzaming van de maatschappij via de bol.com bollebozen

Op het gebied van maatschappelijke verduurzaming zit bol.com dan ook niet stil. Vanuit de pijler Mens & Maatschappij werkt OchtendMens Evita Dupker aan het opbouwen van de bol.com bollebozen. Dit netwerk van bol.com’ers, partners en maatschappelijke organisaties draagt bij aan het creëren van gelijke kansen voor kinderen in Nederland en België. Dit doen ze door het plezier van lezen en verhalen over te brengen en door hun digitale vaardigheden te ontwikkelen. Als eerste online boekwinkel van Europa en als techplatform weet bol.com daar natuurlijk wel wat vanaf.

Meer over de opdracht van Evita als projectmanager Duurzaamheid lees je hier. En meer over het verduurzamen van organisaties lees je op de themapagina van onze website. Wil je op de hoogte worden gehouden van wat OchtendMensen publiceert over Energie & Duurzaamheid, schrijf je dan hieronder in voor onze nieuwsbrief.

Door Stijn Grundeman

De impact van de overheid op het verduurzamen van de maatschappij neemt aanzienlijk toe als zij erin slaagt om opdrachtnemers mee te krijgen in deze verduurzaming. Maar hoe stimuleer je op een slimme manier verduurzaming in een aanbesteding? En hoe meet je of een opdrachtnemer echt duurzaam opereert? In de ontbijtpraktijk van OchtendMensen zet Harald Versteeg van Rijkswaterstaat (en onafhankelijk-voorzitter van centraal college van deskundigen van SKAO) uiteen hoe de CO2-Prestatieladder als instrument wordt ingezet om duurzaam aan te besteden. In onze opdrachten komen wij de CO2-Prestatieladder vaak tegen. Erg interessant dus om meer te horen over de herkomst, filosofie en impact van deze ladder!

Wat is de CO2-Prestatieladder?

De CO2-Prestatieladder is een duurzaamheidsinstrument dat als CO2-managementsysteem en aanbestedingsinstrument wordt gebruikt. De ladder werd in 2009 door ProRail bedacht en wordt nu beheerd door Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden & Ondernemen (SKAO). De ladder bestaat uit 5 niveaus. Hoe hoger een organisatie scoort, hoe duurzamer deze functioneert. Niveau 1, 2 en 3 gaan over de uitstoot van de eigen organisatie. Vanaf niveau 4 en 5 werkt de organisatie aan het verminderen van de CO2-uitstoot in de keten en sector. Om opdrachtnemers te stimuleren om te verduurzamen krijgen aanbieders bij elke trede die ze hoger scoren een gunningsvoordeel bij aanbestedingen.

Waarom is de CO2-Prestatieladder ontstaan?

Prorail werd ongeveer 10 jaar geleden aangesproken door leveranciers die hadden geïnvesteerd in energiezuinig en schoon modern materieel. Zij gaven aan dat deze investeringen helemaal geen rol speelden bij het aanbesteden. Zij werden vergeleken met concurrenten zonder dat de duurzaamheid van de oplossing of van de wijze van realisatie een rol speelde bij de aanbesteding. Naar aanleiding hiervan heeft Prorail de eerste versie van de CO2-Prestatieladder bedacht en toegepast bij hun aanbestedingen.

De Ladder is daarna doorontwikkeld in samenwerking met onder andere Rijkswaterstaat en het klimaatbureau. Er is een aparte stichting opgericht (SKAO) die eigenaar werd van het systeem met een bestuur uit alle geledingen vanuit de Bouwsector. Hierdoor kon de CO2-Prestatieladder breed worden ingezet in de sector. Het is daarna als één van de standaard instrumenten benoemd in Duurzaam GWW. Inmiddels passen meer dan 150 opdrachtgevers het toe bij aanbestedingen en hebben ruim 1000 organisaties hebben een certificaat van de CO2-Prestatieladder gehaald.

Na de start bij bouwbedrijven, ingenieursbureaus en leveranciers wordt het certificaat nu ook door organisaties uit andere sectoren gezien als een goed CO₂-managementsysteem. De afgelopen periode zien we veel overheden die zich certificeren, waaronder gemeenten, waterschappen en ook ministeries. Volgens de systematiek van de Ladder verkrijgen zij inzicht in de voor hen meest effectieve maatregelen om emissies terug te dringen.

Duurzaam ondernemen stimuleren

Door de prestatieladder in te zetten als aanbestedingsinstrument beloon je als opdrachtgever de aanbieders die vooroplopen op het gebied van verduurzaming. Hoe hoger aanbieders scoren op de ladder, hoe groter het voordeel in de aanbesteding. Ze krijgen namelijk een fictieve korting op de aanbiedingsprijs. Aanbieders worden zo gestimuleerd om de hele organisatie te verduurzamen en zich zelfs in te zetten voor verduurzaming binnen de keten. Waar een minimumeis aanzet tot het halen van een zesje, beloont inzet van de ladder de koplopers.

Een groot succes, voor alle partijen

De resultaten van de CO2-Prestatieladder zijn indrukwekkend. De CO2-uitstoot van partijen die zich laten certificeren volgens de CO2-Prestatieladder reduceert twee keer zo snel dan de uitstoot van partijen die dit niet doen. Het systeem geeft organisaties inzicht in hun uitstoot, waardoor ze maatregelen kunnen nemen die écht impact hebben. Bovendien zijn de kosten per ton CO2-reductie erg laag. De aanpak is dus niet alleen effectief, maar ook betaalbaar. Doordat de ladder gradueel wordt ingevoerd is het tempo van verduurzaming voor opdrachtnemers bij te benen. Er wordt hierdoor gespreid geïnvesteerd in duurzame productiemiddelen, waardoor prijsstijgingen uitblijven. Interessant genoeg leidt het invoeren van de ladder ook tot kostenbesparingen bij de opdrachtnemers. Zij worden gedwongen om met de stofkam door de systemen te gaan. Hierbij kunnen zij als bijvangst inefficiënties identificeren en oplossen. Het hebben van en certificaat kost wel wat, maar door de hoge aantallen organisaties gaan de jaarlijkse kosten voor bedrijven omlaag.

En voor de aanbestedende partij zelf? Kosten al die kortingen niet klauwen met geld? Door de hoge aantallen organisaties met hoge certificeringen gingen de kortingen omlaag. In het geval van Rijkswaterstaat lijkt het er niet op dat de CO2-Prestatieladder tot hogere kosten heeft geleid.

Het verhaal van Harald inspireert ons om verder na te denken over hoe we dit krachtige instrument kunnen inzetten om organisaties te helpen met hun verduurzamingsuitdaging. Wil je weten wat voor Energie- en Duurzaamheidopdrachten OchtendMensen doen, lees dan verder op onze themapagina. En wil je op de hoogte worden gehouden van wat OchtendMensen publiceert over Energie & Duurzaamheid, schrijf je dan hieronder in voor onze nieuwsbrief.

In gesprek met Peter Geurts over biodiversiteit bij Canon Production Printing in Venlo

Door wereldwijde opwarming van de aarde, meer consumptie, vervuiling en overexploitatie wordt de biodiversiteit ernstig bedreigd. Plant- en diersoorten verdwijnen en ecosystemen raken verstoord. Het aantal insecten in Nederland is de afgelopen 30 jaar met bijna 75% afgenomen. Regulering van een stabiel klimaat, schone lucht, zuiver water en een vruchtbare bodem is niet langer vanzelfsprekend. Dit heeft flinke gevolgen voor onze economie. Bedrijven zijn sterk afhankelijk van grondstoffen die ecosystemen bieden. De Europese Unie stelt dat de helft van het Bruto Binnenlands Product afhankelijk is van een goede biodiversiteit. Biodiversiteit is dus essentieel voor klimaat, mens, én de economie.

Het bedrijfsleven heeft weinig aandacht voor de flora en fauna

Het bedrijfsleven ziet steeds meer dat ze een belangrijke rol speelt in het tegengaan van klimaatverandering. Door het verduurzamen van haar bedrijfsvoering zet het bedrijfsleven stappen naar minder uitstoot. Bedrijven kunnen ook meewerken aan een stabiel klimaat door zich in te zetten voor behoud van biodiversiteit. Toch krijgt biodiversiteit weinig aandacht. Hoe kunnen bedrijven zich inzetten voor biodiversiteit? En waarom zouden bedrijven dit moeten doen? Een bedrijf dat zich expliciet richt op biodiversiteit is Canon. Vanuit Ochtendmensen zijn wij benieuwd wat Canon drijft en hoe Canon dit aanpakt. Eva Louwerenburg en Laura Smid gingen in gesprek met Peter Geurts van Canon Production Printing in Venlo. Samen komen zij erachter dat het helemaal niet zo moeilijk is om aan de slag te gaan met biodiversiteit.

Hoe begin je? Het is makkelijker dan je denkt!

Als milieu- en omgevingsspecialist houdt Peter Geurts zich al jaren bezig met biodiversiteit bij Canon Production Printing in Venlo. Binnen werkt Peter aan het beleid, buiten staat Peter ‘met zijn poten in de klei’. “Het is een kwestie van gewoon beginnen” geeft Peter aan. Inventariseer de fysieke omgeving van je pand(en) en onderzoek welke flora en fauna hier van nature aanwezig is. Bedenk vervolgens manieren om deze te versterken. Door de interventies aan te passen aan het lokale ecosysteem, voorkom je dat je volgend jaar opnieuw moet beginnen. Een grote investering is niet nodig, niet alles hoeft tegelijk. Verdeel het terrein in deelgebieden en werk ieder jaar aan een stuk. Mocht je aan de slag willen, maar beschik je niet over eigen grondgebied, kun je op andere manieren aan de lokale biodiversiteit werken. Zoek lokale samenwerkingspartners zoals het Instituut Voor Natuureducatie en Duurzaamheid, of sluit je aan bij landelijke acties zoals de nationale boomplantdag.

Kyosei, hoe Canon aandacht heeft voor biodiversiteit

Met de bedrijfsfilosofie ‘Kyosei’, wat staat voor “living and working together for the common good”, staat biodiversiteit hoog in het vaandel. Het biodiversiteitsbeleid van Canon Inc. stelt dat er op alle vestigingen van Canon aandacht wordt besteed aan het versterken van de lokale ecosystemen. Enthousiaste medewerkers dragen hier maar al te graag aan bij! Ook zet Canon Inc. zich op andere manieren in ten behoeve van biodiversiteit.

Hiervan is het Canon Bird Branch Project een mooi voorbeeld. Vestigingen van Canon die aan dit project meedoen organiseren verschillende activiteiten ter bevordering van wilde vogels. Medewerkers zijn hierbij actief betrokken. Dit doet Canon Production Printing in Venlo bijvoorbeeld door het plaatsen van vogelhuisjes, insectenhotels en het opzetten van een broedvogel onderzoek.

De groene omgeving rondom het pand draagt bij aan de medewerkerstevredenheid en stimuleert het maken van een wandeling.

Peter Geurts, Milieu- en omgevingsspecialist bij Canon Production Printing in Venlo

Voor klimaat, mens en economie

Canon erkent dat het belangrijk is om de natuurlijke omgeving en de biodiversiteit te beschermen voor een toekomstbestendige, duurzame samenleving. De voordelen zijn echter ook dichterbij huis te vinden. De groene omgeving rondom het pand draagt bij aan de medewerkerstevredenheid en stimuleert het maken van een wandeling. Collega’s wandelen in de werkpauzes graag om het pand heen en geven excursies om elkaar te informeren en enthousiasmeren over de schoonheid van onze natuur. Het versterken van biodiversiteit biedt dus niet alleen voordelen voor onze flora en fauna. En zo moeilijk blijkt het niet te zijn: het is een kwestie van de mouwen opstropen!

Wil je weten wat voor Energie- en Duurzaamheid-opdrachten OchtendMensen doen, lees dan verder op onze themapagina. En wil je op de hoogte worden gehouden van wat OchtendMensen publiceert over Energie & Duurzaamheid, schrijf je dan hieronder in voor onze nieuwsbrief.

Door Jorik van Koppen en Isis Weekenborg

Landal GreenParks[1], voor velen bekend als beheerder van vakantieparken, onderneemt actie om de organisatie verder te verduurzamen. Wie aan Landal denkt, denkt waarschijnlijk aan landelijke vakantiehuisjes gelegen in mooie natuur. Een plek waar mensen naar uitwijken om de drukte van de stad te ontvluchten. Wellicht ook een plek waar mensen willen genieten van een lekker stukje biefstuk tijdens hun diner. Dit laatste gaat niet goed samen met de duurzaamheidambities van Landal. Jerôme de la Chambre, Manager Sustainability en Folker Frommeyer, Parkmanager van het park Orveltermarke, staan voor de uitdaging om Landal verder te verduurzamen. Ze spraken hierover met OchtendMensen-adviseurs Jorik van Koppen en Isis Weekenborg.

Duurzaam ondernemen of een hoge gasttevredenheid?

In de vakantieparken staat gasttevredenheid centraal. Helaas gaat deze gasttevredenheid niet altijd goed samen met duurzame keuzes. ‘Gastvrijheid en duurzaamheid is een ingewikkeld huwelijk’, vertelt Jerôme. ‘Je wilt er voor je gast zijn en er zorg voor dragen dat alles altijd piekfijn geregeld is. Maar er zit een andere kant aan die medaille. Vijf minuten voordat het buffet sluit, wil je klanten een weldaad aan hammetjes, kaasjes een croissantjes aanbieden. Aan de andere kant wil je voorkomen dat er een hele hoop overblijft en weggegooid moet worden.’

Eenzelfde dilemma ziet Landal bij het aanbieden van een open haard met echte houtblokken, of het aanbieden van vlees op de menukaart. ‘In ons restaurant maken we constant die afweging’, vertelt Folker. ‘We hebben bijvoorbeeld bewust gekozen om, ten koste van de winstmarge, onze snacks aan te bieden in papier en karton in plaats van plastic.’ De rol van Landal als overkoepelende organisatie is hierin slechts faciliterend. ‘Ik kan alleen de ingrediënten aanrijken’, legt Jerôme uit. ‘Ieder park is anders, dus uiteindelijk bepalen de parkmanagers zelf hoe alles op een pragmatische manier past.’

Om erachter te komen hoe de gasten Landal op het gebied van duurzaamheid ervaren, maakt het park gebruik van een gasttevredenheidsonderzoek. Op basis van deze score maakt Landal een indicatie van hoe goed parken scoren ten opzichte van elkaar. Op deze manier brengen ze in kaart waar welke progressie te behalen valt en op welke vlakken parken van elkaar kunnen leren. De afwegingen achter de keuzes die Landal maakt, worden daarbij duidelijk gecommuniceerd naar de gasten.

Een andere omgang met de natuur

Verduurzaming gaat over meer dan het maken van duurzame keuzes in de bedrijfsvoering. Een ander belangrijk thema is de omgang met de natuur. Het Fun & Entertainment-programma van park Orveltermarke is volgens Folker daarom ingericht als een ‘light-versie van Bushcraft’, waarin het (over)leven in, van en met de natuur centraal staan. ‘We leren je bijvoorbeeld hoe je vuur maakt, brood bakt boven het kampvuur, hoe je een vlot bouwt en hoe je met grind, watten en een PET-fles water kan zuiveren. Zonder belerend bezig te zijn, leren wij kinderen op het park meer over de omgang met onze mooie natuur.’

Op deze manier activeren wij niet alleen de kinderen, maar ook de ouders. ‘Je ziet dat de kinderen plezier hebben, maar ook dat ouders achter hun oren krabben’, lacht Folker. ‘Alsof ze denken: Dit heb ik ook ooit van mijn vader geleerd, maar tussen al het werken door ben ik vergeten dit aan mijn kinderen door te geven.’

Verduurzamen: een concurrentievoordeel?

De klimaatcrisis is te belangrijk om enkel vanuit een commercieel oogpunt te bekijken, vindt Jerôme. ‘Voor de wereld zou het goed zijn om die stap te zetten, het liefst ook sámen met andere grote vakantieparken zoals Roompot en Centerparks. Je moet niet op duurzaamheid inzetten vanwege een concurrentievoordeel. Uiteindelijk moeten we ons hier allemaal hard voor maken. Ik heb liever dat we als branche 2% vooruit gaan, dan dat Landal als enige vakantiepark 5% vooruit gaat.’

Landal zet zich in om duurzaamheid integraal in te bedden in hun bedrijfsvoering. Dit doen ze door verschillende thema’s zoals CO2-uitstoot, biodiversiteit en watergebruik in samenhang te bekijken. ‘Zo kom je op een punt dat je zo scherp mogelijk waarde creëert voor de hele samenleving’, aldus Jerôme. ‘Inclusief zaken die niet alleen over euro’s gaan, zoals de natuur of het werkgeluk van de medewerker.’ Om op een duurzame manier waarde te creëren doet Landal verschillende pilots. Zo heeft Landal recent een biovergister aangekocht van CIRC. Deze in Nederland geproduceerde machine verwerkt bioafval (denk aan groente, fruit en etensresten) en zet dit via snelle vergisting om naar biogas en vloeibare plantenvoeding. Je kunt dus op locatie met eigen afval je eigen energie opwekken! Eerder sprak collega Alexandra Kist van OchtendMensen ook al met de oprichter van CIRC. Dit gesprek is hier terug te lezen.

Op de themapagina van onze website lees je meer over hoe organisaties verduurzamen. Wil je op de hoogte worden gehouden van wat OchtendMensen doet en publiceert op het gebied van Energie & Duurzaamheid? Schrijf je dan hieronder in voor onze nieuwsbrief!

---

[1] Ten tijde van het interview was de overname van Landal GreenParks door Roompot nog niet bekend.

‘Het nieuwe werken in een nieuw normaal’. Deze termen klinken ons vandaag de dag niet meer gek in de oren. Er is het afgelopen jaar veel veranderd in de manier waarop we werken. Het overgrote deel werkt vanuit huis, meetings zijn grotendeels online en we reizen aanzienlijk minder. We hebben gezien dat organisaties snel kunnen veranderen als de urgentie hoog is. Wat betekent dit voor een nieuwe duurzame werkwijze van organisaties? Versnellen de gewijzigde omstandigheden de duurzame aanpak in het werk?

OchtendMensen-adviseurs Jill Ober en Sanne Steggerda gingen in gesprek met Aniek Janssen, adviseur Leadership and Change, en Fay van Zeijl, adviseur duurzaamheid bij TwynstraGudde. Samen kwamen zij tot drie nieuwe inzichten en drie tips die deze tijd biedt in het verduurzamen van organisaties.

Drie nieuwe inzichten voor het verduurzamen van organisaties in tijden van corona

1. Het inzetten van een momentum voor het aanleren van nieuw gedrag

“Veel duurzaamheidsveranderingen gaan gepaard met het aanleren van nieuw gedrag. Op het moment dat de samenleving weer open gaat en je weer deels naar kantoren mag, ontstaat er een momentum om nieuw gedrag aan te leren”, vertelt Fay. “In plaats van het geleidelijk doorvoeren van veranderingen door middel van allerlei campagnes, kan je nu in één keer de norm aanpassen. Denk bijvoorbeeld aan het faciliteren van afvalscheiding in kantoorgebouwen. Wanneer je dit goed klaarzet als mensen weer naar kantoor mogen, voelt het voor velen alsof het altijd zo is geweest.” Corona biedt een goed momentum om nieuw duurzaam gedrag aan te leren op kantoor nadat medewerkers hier lange tijd niet zijn geweest.

2. Van invloed zijn op de oplossing

Aniek: “Uit de coronacrisis is gebleken dat als de urgentie hoog is en men het idee heeft invloed te hebben op de oplossing, we snel in staat zijn om ons gedrag aan te passen”. Als organisatie moet je concrete doelen stellen, bijvoorbeeld op het gebied van reduceren van CO₂ of het opwekken van hernieuwbare energie. Hierbij is het belangrijk om medewerkers actief te stimuleren om onderdeel te zijn van de oplossing.

3. Nieuwe vormen van woon-werkverkeer en duurzaam reisgedrag

“Deze coronatijd laat veel mensen inzien dat ze niet veel reisbewegingen hoeven te maken”, benoemt Aniek. Het is niet nodig elke vergadering fysiek bij te wonen en online vergaderen biedt voor velen een goed alternatief. Juist in deze tijd kijken organisaties naar de manier waarop ze duurzame reisbewegingen ook na corona kunnen faciliteren. Als voorbeeld benoemt Fay de manier waarop organisaties medewerkers eerst een OV-chipkaart aanbieden, waarna reizen met de trein sneller een gewoonte zal worden. “Wanneer een nieuwe medewerker de eerste drie maanden alleen een OV-abonnement krijgt aangeboden, is de kans een stuk groter dat hij of zij daarna voor het OV in plaats van de auto zal blijven kiezen voor woon-werkverkeer.”

Drie tips voor een duurzame aanpak in tijden van corona

1. Breng focus aan en voorkom onduidelijkheid

Duurzaamheid is en blijft een containerbegrip, waardoor concrete richtlijnen en aanwijzingen vaak nodig zijn om duurzaam gedrag bij mensen aan te leren. Aniek benoemt dat er in de coronatijd hele directe en concrete instructies en richtlijnen werden ingezet, en dit hielp mensen bij het opvolgen van de maatregelen. “Zodra een beleid onduidelijkheid oproept, ontstaat er ambiguïteit en discussie wat voor verwarring kan zorgen. Denk aan de hele mondkapjesdiscussie”. Om grijze gebieden te vermijden zou Aniek daarom zeggen: “Focus in het kader van duurzaamheid op vijf hele concrete zaken en communiceer helder welke acties hierbij horen en wat de impact hiervan is”.

2. Motiveer en beloon duurzaam gedrag (ook online!)

Een uitdaging die Fay en Aniek zien bij organisaties is dat veel duurzame voorbeelden buiten beeld vallen en de sociale druk om te verduurzamen wegvalt. Aniek: “Je komt elkaar niet meer tegen op de werkvloer, maar je zit alleen in je huiskamer, waar niemand ziet of jij je afval scheidt”. Er ontstaan echter ook weer nieuwe manieren om duurzaam gedrag online te stimuleren, zoals online games waar je thuis duurzame doelen kan behalen en je resultaat gedeeld wordt met collega’s. Het zichtbaar maken van elkaars inspanningen en resultaten zorgt voor inspiratie en een gezamenlijke bevestiging dat je goed bezigt bent. “Het is belangrijk om het te vieren als je samen stappen zet en resultaten boekt”, concludeert Aniek.

3. Geef het (concrete) goede voorbeeld

Aniek: “De coronatijd heeft men ook laten inzien dat voorbeeldgedrag erg belangrijk is. Neem bijvoorbeeld de verontwaardiging die je zag bij het Nederlandse volk toen de koninklijke familie naar Griekenland ging vorig jaar”. Fay benoemt dat er in het geval van duurzaamheid vaak een rolmodel nodig is om te laten zien dat het ook anders kan. Op kantoor kun je herbruikbare bekers neerzetten, verschillende afvalbakken inzetten en energiezuinige lampen installeren om zo een verandering in de bedrijfscultuur teweeg te brengen. Thuis kom je minder snel in aanraking met dit soort voorbeelden, waardoor de stap om te verduurzamen groter wordt. Geef dus concrete voorbeelden wat medewerkers wel kunnen doen, deel de resultaten binnen het bedrijf en geef zelf vooral het goede voorbeeld.

Wat voor bijdrage kunnen wij als adviseurs van OchtendMensen en TwynstraGudde leveren aan het verduurzamen van organisaties?

Fay: “TwynstraGudde en OchtendMensen werken samen met veel verschillende organisaties. Wij kunnen een rode draad onderscheiden en passend advies leveren bij het implementeren van een duurzaamheidsbeleid bij organisaties. Daarnaast zijn wij met onze markt- en veranderkennis ook in staat om partijen en duurzaamheidsmanagers bij elkaar te brengen, zodat niet iedereen het wiel opnieuw hoeft uit te vinden”.

“Niet te vergeten: bij OchtendMensen en TwynstraGudde is de jongere generatie heel goed vertegenwoordigd!”, vult Aniek aan. “Het is juist deze generatie die met duurzaamheid als thema opgroeit en intrinsiek gemotiveerd is hieraan mee te werken. Daarnaast moeten wij als adviseur kritisch naar onszelf blijven kijken om te blijven verduurzamen.”

Wil je weten wat voor Energie- en Duurzaamheid-opdrachten OchtendMensen doen, lees dan verder op onze themapagina. En wil je op de hoogte worden gehouden van wat OchtendMensen publiceert over Energie & Duurzaamheid, schrijf je dan hieronder in voor onze nieuwsbrief.

Door Alice Vogel, 21 juni 2021

Hoe gaat OchtendMensen om met thema’s als circulaire economie, duurzame mobiliteit en cultuurverandering?

OchtendMensen wil duurzame impact maken. Dat doen we in onze opdrachten, maar ook binnenshuis. We richten ons actief op het verder verduurzamen van ons bedrijf. Ruim anderhalf jaar geleden is het Campagneteam Duurzaamheid opgericht. Met drie andere collega’s kijk ik, Energie- en Duurzaamheids-adviseur Alice Vogel, welke stappen we kunnen zetten om OchtendMensen en ook ons moederbedrijf TwynstraGudde te verduurzamen. In deze blog neem ik je mee in waar we nu staan, wat onze verlanglijst is en wat de geleerde lessen zijn.

Wat betekent dat eigenlijk: duurzaamheid binnen je eigen organisatie? Als je het mij vraagt, gaat het zowel om concrete cijfers (zoals CO2-uitstoot) als gedachtegoed. Daarom zetten we met ons Campagneteam Duurzaamheid in op duurzame aanpassingen in onze bedrijfsvoering, maar ook op ludieke acties om verdere bewustwording rondom duurzaamheid te creëren.

Energieneutraal kantoor en duurzame mobiliteit

De grootste uitstoot van een bedrijf als OchtendMensen zit over het algemeen in de mobiliteit en het kantoor. Wat dat betreft staan we er goed voor. OchtendMensen reizen sinds een aantal jaar standaard met het openbaar vervoer en de OV-fiets. Daarnaast zijn TwynstraGudde en OchtendMensen sinds twee jaar gevestigd in een nieuw kantoor dat energieneutraal en (deels) circulair is.

Ons kantoor is niet het enige aspect waarop we samenwerken met ons moederbedrijf TwynstraGudde. We zijn doorlopend in gesprek met onze ICT-afdeling en facilitair manager om te kijken naar circulaire en duurzame keuzes rondom bijvoorbeeld laptops, telefoons, koffiebekers, meubilair en de catering. Niet alleen om te bespreken wat beter kan, maar juist ook om te kijken waarin we al volgens het gedachtegoed van de circulaire economie handelen.  Door aandacht te besteden aan wat al goed gaat, enthousiasmeren we onze collega’s om nog een stap extra te willen zetten.

Duurzame bewustwording bij collega’s

Ook op het gebied van ludieke bewustwording zit ons Campagneteam Duurzaamheid niet stil. Zo hebben we tijdens World Cleanup Day met collega’s afval geprikt in onze kantooromgeving De Nieuwe Stad in Amersfoort. In dit jaar van thuiswerken hebben we ons gericht op verduurzaming van de thuiswerkplek. Zo bezitten OchtendMensen nu een warme thuiswerktrui, en kregen ze zaadjesmix ter bevordering van de biodiversiteit in de buitenruimte rond hun huis. De meeste impact hebben we gemaakt door als energiecoaches thuis langs te gaan bij collega’s. Dit konden we doen vanuit mijn eerdere ervaring als gecertificeerd energiecoach. We hebben collega’s meer geleerd over energiebesparing en gaven hen bespaarproducten om direct aan de slag te gaan.

Blijf als bedrijf nadenken over een duurzame verlanglijst

Met ons Campagneteam Duurzaamheid denken we elke twee weken na over nieuwe acties, zo blijven we onze duurzame verlanglijst vullen. Als we weer naar kantoor mogen, willen we graag aan de slag met biodiversiteit of klimaatadaptatie rondom ons kantoor in De Nieuwe Stad. Daarnaast creëren we bewustwording rondom hergebruik door een kledingruil.

Ook willen we stappen blijven zetten op het verduurzamen van de kantoorlunch die wij meegenieten bij TwynstraGudde, zodat we naast lokale producten ook steeds meer aantrekkelijke vegetarische opties krijgen. Bij alle bijeenkomsten van OchtendMensen, zowel intern als extern, is de catering al vegetarisch.

Zoek waar verduurzaming de belevingswereld van collega’s raakt

Mijn belangrijkste les vanuit ons Campagneteam Duurzaamheid is dat je verduurzaming niet door moet drukken, maar moet zoeken naar enthousiasme bij collega’s. Respecteer de verschillen: als jij je bezig houdt met duurzaamheid binnen je eigen organisatie, betekent dat waarschijnlijk dat je én meer intrinsiek gemotiveerd bent én dat je er meer over weet dan veel collega’s.

Door op zoek te gaan naar waar verduurzaming raakt aan de belevingswereld van de ander, kan jouw ambitie een gedeelde ambitie worden. Dat betekent ook dat je soms minder snel of ver gaat dan je zou willen.

Vorig jaar hebben we vanuit het Campagneteam Duurzaamheid met collega’s het gesprek gevoerd over vliegen. Kan OchtendMensen haar adviseurs wellicht stimuleren om privé minder te vliegen? Door bijvoorbeeld te compenseren met extra vakantiedagen voor de langere reistijd of een donatie aan een duurzaam doel. Veel adviseurs vonden dit te privé, en dat geluid nemen we serieus. Daarom focussen we nu op onze organisatie, maar ook op de bewustwordingskant. Als wij bijvoorbeeld een ‘top 10 duurzame boeken’ delen tijdens de Boekenweek, worden sommige collega’s wellicht aan het denken gezet. Zo wordt maatschappelijk verantwoord ondernemen binnen je bedrijf vanzelf een ‘wil je’, in plaats van ‘moet je’.

Wil je weten wat voor Energie- en Duurzaamheid-opdrachten OchtendMensen doen, lees dan verder op onze themapagina. En wil je op de hoogte worden gehouden van wat OchtendMensen publiceert over Energie & Duurzaamheid, schrijf je dan hieronder in voor onze nieuwsbrief.